Hoe kijkt de politiek naar de energietransitie?

Hoe kijkt de politiek naar de energietransitie?

Alle politieke partijen hebben hun eigen speerpunten en stokpaardjes en voor vele partijen heeft de energietransitie niet de hoogste prioriteit. Dat is dan ook terug te zien in de partijprogramma’s, waar de ene partij een uitgebreide visie heeft op zonne-energie, energieopslag en het elektriciteitsnet in Nederland, heeft de andere partij een lijstje met punten waar het vanaf wilt. Hoe zien deze visies en, of wensenlijstjes voor de energietransitie eruit?

De standpunten van alle politieke partijen, eenmansfracties en one-issuepartijen op alle facetten van de energietransitie uiteenzetten is niet te doen. Niet in beknopte vorm. Solar365 kijkt daarom alleen naar de verkiezingsprogramma’s van partijen die nu actief zijn in de Tweede Kamer. Afgescheiden Kamerleden zonder partij zijn niet meegenomen.

In dit artikel komen de tweede negen partijen – op alfabetische volgorde – en hun standpunten rondom isolatie, warmtepompen en warmtenetten ter sprake. De overige partijen en hun standpunten staan beschreven in onderstaand artikel.

JA21
“De weg die JA21 wil inslaan is duidelijk”, schrijft de partij in zijn programma: “van instabiele, ontoereikende en horizonvervuilende wind- en zonnevlaktes naar kernenergie.” Maar voor fossiele alternatieven die “écht aantrekkelijker zijn” zijn er geen redenen om deze terzijde te schuiven.

JA21 wil daarom geen Regionale Energiestrategie 2.0 in de huidige stijl, een directe overgang van zonnepanelen op daken in plaats van zonnevlaktes op grond en de uitbreiding en versterking van het elektriciteitsnet met prioriteit aanpakken. Daarbij moet er eveneens worden ingezet op opslagmogelijkheden.

Nieuw Sociaal Contract
NSC is uitgesproken “tegen de aanleg van zonnevelden op goede landbouwgronden en in natuurgebieden”. Zonnepanelen zouden vooral nog op daken en langs infrastructuur moeten worden geplaatst. Lokale energiecoöperaties in wijken, dorpen en op bedrijventerreinen zouden daarbij voor de organisatie moeten zorgen.

Om meer tempo te krijgen in het verzwaren van het energienetwerk zou er volgens de partij meer landelijke en provinciale regie moeten komen. De verwachte tariefstijgingen als gevolg van de netwerkinvesteringen zouden moeten worden gedekt met de verkoop van het Duitse deel van TenneT.

Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil blijven investeren in zonnepanelen en batterijen met strenge eisen aan duurzaamheid, natuur en mensenrechten, zoals door in te zetten op recycleerbaarheid en recycling van zonnepanelen en andere elektrische infrastructuur. Zonnepanelen op daken wordt daarbij de norm, zowel voor gebouwen als voor nieuwbouwwoningen. Zonneparken komen niet meer in de natuur of op landbouwgrond, behalve rondom Schiphol.

Voor de mensen zonder zonnepanelen blijft de salderingsregeling intact. Voor wie zonnepanelen heeft aangeschaft wordt de regeling afgebouwd met “inachtneming van de terugverdientijd”. Voor woningcorporaties, huurders en huiseigenaren die geen zonnepanelen kunnen betalen komt aanvullend beleid. De opgewekte elektriciteit moet kosten- en belastingvrij kunnen worden teruggeleverd. Daarbij komen er ook (fiscaal) aantrekkelijke regelingen voor het opwekken en opslaan van energie op wijkniveau, zoals in een buurtbatterij.

In de strijd tegen netcongestie wil de Partij voor de Dieren inzetten op energiebesparing, decentrale energiesystemen, spreiding over dag en nacht en de prioritering van maatschappelijk belang, zoals ziekenhuizen, sportverenigingen en aardgasvrije woonwijken. Ten slotte zou duurzame energie – via ‘slimme energienetten’ ook voorrang moeten krijgen op het net.

PVV
“De Klimaatwet, het Klimaatakkoord en alle andere klimaatmaatregelen gaan direct door de shredder. Geen miljardenverspilling aan zinloze klimaathobby’s, maar meer geld voor onze mensen”, aldus de PVV in zijn verkiezingsprogramma.

De partij wil daarom het Klimaatfonds schrappen, de SDE++ en andere klimaatsubsidies schrappen, geen zonneparken en de verlaging van de energiebelasting en de btw op energie. De salderingsregeling wil de PVV dan weer wel in stand houden.

SGP
De SGP pleit allereerst voor energierechtvaardigheid: “een faire verdeling van lusten en lasten” voor het noodzakelijke draagvlak voor de energietransitie op de langere termijn. De partij wil daarom dat de salderingsregeling wordt aangepast zodat het zelf gebruiken van opgewekte stroom aantrekkelijker wordt. Daarbij moet de recycling van zonnepanelen worden gestimuleerd via wetgeving.

Ook wil de SGP dat collectieve aanvragen voor de SDE++ en de ISDE mogen worden ingediend, zodat “niet alleen grote bedrijven en projectontwikkelaars er met de subsidie vandoor gaan”. Bij de toekenning van subsidie moet de gedragscode zon op land mee gaan spelen zodat zonnepanelen op daken en in bermen – in plaats van op weilanden en akkers – worden geplaatst. Zonneparken op hoge grond moeten daarnaast over waterinfiltrerende voorzieningen gaan beschikken. Ten slotte moeten subsidieregelingen meer rekening gaan houden met bijkomende systeemkosten.

Daarbij kijkt de partij met name naar windparken en zonnepanelen vanwege de fluctuerende stroomproductie. Constante bronnen zouden financieel voordeel moeten krijgen, waarbij de combinatie van zon en wind, eventueel in combinatie met energieopslag en curtailment, wordt aangemoedigd. Net als een combinatie van gebouw- en, of proceselektrificatie en eigen opwek, het slim laden van elektrische auto’s en het omzetten van stroom naar gas en warmte.

Behalve dat het verzwaren en uitbreiden van het elektriciteitsnet “de hoogste prioriteit” verdienen, is er volgens de SGP een duidelijk uitvoeringsplan nodig. Hierbij moet er voor duurzame energieprojecten snel een stikstofvrijstelling komen. Om het net verder te ontzien zouden de nettarieven dit moeten aanmoedigen, bijvoorbeeld met groepstransportcontracten voor bedrijventerreinen en door de dubbele energiebelasting voor opslag af te schaffen, ook voor kleinverbruikaansluitingen.

SP
Voor de SP is de opwarming van de aarde een belangrijk thema omdat “de kosten van de bestrijding van klimaatverandering eerlijk verdeeld moeten worden”. Voor de partij betekent dit allereerst dat de rekening bij de industrie en andere grote (energie)bedrijven wordt gelegd. Wanneer er toch subsidies moeten komen “dan moet dat leiden tot publieke zeggenschap”. Energiebedrijven moeten worden genationaliseerd of lokaal georganiseerd en kunnen rekenen op investeringen een toekomstbestendige energie-infrastructuur.

De SP wil daarnaast met “een oorlogsaanpak” de energierekening van huishoudens structureel verlagen, onder andere met het tegelijk leggen van zonnepanelen op alle geschikte daken en het collectief plaatsen van zonnepanelen op huurwoningen. Ook wil de partij de salderingsregeling in stand houden.

Volt
Volt wil dat Nederland en de Europese Unie in 2040 klimaatneutraal zijn en dat de EU haar invloed gebruikt “om wereldwijd klimaatleider te zijn”, zoals Nederland koploper is in opwekcapaciteit van zonne-energie per inwoner. Het belasten van vervuiling moet de verduurzaming betaalbaar houden.

Stapsgewijs worden zonnepanelen verplicht op alle oppervlaktedaken, waarbij bedrijven aanspraak kunnen maken op financiële ondersteuning bij het eventueel versterken van de dakconstructie. Ook het particulier delen van zelf opgewekte (zonne-)energie kan op steun rekenen, bijvoorbeeld door energiegemeenschappen toegang te geven tot lokale energiemarkten en buurtbatterijen en energiecoöperaties te stimuleren. De salderingsregeling wil Volt echter wil zo snel mogelijk afbouwen, waarna stroom voor de marktprijs kan worden verkocht aan de elektriciteitsleverancier.

Voor de uitrol van korte termijn opslag en seizoensopslag wil de partij dat de overheid de regie neemt om de voortgang in de gaten te houden en belemmeringen proactief weg te nemen. Hierbij denkt Volt bijvoorbeeld aan wet- en regelgeving die slimme batterijen voor bedrijven mogelijk maken, zodat “bedrijven energiegemeenschappen kunnen opzetten met omliggende bewoners of flexibele contractvormen kunnen organiseren met elektriciteitsleveranciers”. Bestaande overheidsplannen rondom energiehubs op bedrijventerreinen moeten daarom versneld worden uitgeboerd.

De Europese koppeling van elektriciteitsnetwerken wil Volt uitbreiden door regelgeving voor internationale energie-uitwisseling te versoepelen en energiebeleid onderling af te stemmen. Door te sturen op innovatie, automatisering, samenwerking en snellere vergunningverlening moet de verzwaring van het Nederlandse net worden versneld. De bestaande capaciteit moet optimaal worden benut met sturing op dynamisch belasten, flexibele contracten en energieopslag.

VVD
De VVD wil zonne-energie stimuleren op daken van huishoudens en ondernemers, onder andere door het gebruik van (thuis- en buurt)batterijen bevorderen. Zo moeten wijken en bedrijfsterreinen zelfvoorzienend worden. Hierbij denkt de partij aan energiecoöperaties, waarvoor de wet- en regelgeving eenvoudiger moet worden gemaakt. Zo komt er ook meer draagvlak voor lokale energie.

De uitbreiding van het elektriciteitsnet moet worden versneld, net als de stimulering van slim en flexibel gebruik. Hiervoor wil de VVD gebruik maken van de Crisis- en herstelwet, waar mogelijk en verstandig nationaal-maatschappelijk prioriteren, de regie van de overheid vergroten op de locaties en aansluiting voor zon- en windenergie, waterstofproductie en vormen van energieopslag, ondernemers meer opties geven om zelf een aansluiting te regelen of om – eventueel in groepsverband – tegen betaling minder elektriciteit te gaan verbruiken en zonnepanelen integreren binnen windparken op zee.

50PLUS
Ouderenpartij 50PLUS wil krachtig klimaat-, energie- en milieubeleid, waarbij geen schade mag ontstaan aan de economie en economische groei. Daarbij denkt de partij aan provinciale virtuele energiecentrales: “Het clusteren van decentrale opwekkingsinstallaties zoals micro-warmtekrachtcentrales, windturbines, zonneparken maar ook biogasinstallaties en gas- en kolencentrales, die allemaal van één punt in de provincie worden aangestuurd waardoor wij het maximale rendement uit groene energie krijgen.”

BRON: https://www.solar365.nl/nieuws/hoe-kijkt-de-politiek-naar-de-energietransitie-65ACAFB4.html